Opis wyglądu Występowanie Odżywianie Rozmnażanie Znaczenie gospodarcze Ochrona Ciekawostki Nazwy w językach obcych
Wstęgor królewski to gatunek dużej, morskiej ryby strojnikokształtnej z rodziny Regalecidae. Jest zwierzęciem kosmopolityczny – występuje w wodach Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku, Atlantyku, Morza Północnego i Śródziemnego.
Wstęgor osiąga zazwyczaj do 8 metrów długości, maksymalna potwierdzona długość wynosi 11 m, lecz istnieje co najmniej jedno doniesienie o osobniku, którego długość wynosiła 17 metrów. Maksymalna potwierdzona masa ciała wynosiła 272 kg. Wzdłuż jego wąskiego, taśmowatego, mocno bocznie spłaszczonego ciała ciągnie się płetwa grzbietowa, od głowy do ogona, służąca zarazem wstęgorowi za napęd. Płetwa ta liczy rekordową liczbę ponad 300 promieni, z czego pierwszych kilkanaście jest wysokich i zakończonych ozdobnymi zgrubieniami przypominającymi koronę (stąd geneza nazwy "królewski" lub "król"). Przypuszcza się, że płetwy wstęgora pod wodą mają jaskrawoczerwoną barwę, lecz szybko blakną na świetle. Ciało jest jasne, srebrzyście połyskujące.
| Domena: | eukarionty |
| Królestwo: | zwierzęta |
| Typ: | strunowce |
| Podtyp: | kręgowce |
| Gromada: | promieniopłetwe |
| Rząd: | strojnikokształtne |
| Rodzina: | Regalecidae |
| Rodzaj: | Regalecus |
| Gatunek: | Regalecus glesne |
Ryba ta ma zazwyczaj do 8 metrów długości, maksymalna potwierdzona długość wynosi 11 m, lecz istnieje co najmniej jedno doniesienie o osobniku, którego długość wynosiła 17 metrów. Maksymalna potwierdzona masa ciała wynosiła 272 kg.
Wzdłuż jego wąskiego, taśmowatego, mocno bocznie spłaszczonego ciała ciągnie się płetwa grzbietowa, od głowy do ogona, służąca zarazem wstęgorowi za napęd. Płetwa ta liczy rekordową liczbę ponad 300 promieni, z czego pierwszych kilkanaście jest wysokich i zakończonych ozdobnymi zgrubieniami przypominającymi koronę (stąd geneza nazwy "królewski" lub "król"). Płetwy brzuszne są silnie zredukowane, a odbytowa nie występuje. Przypuszcza się, że płetwy wstęgora pod wodą mają jaskrawoczerwoną barwę, lecz szybko blakną w reakcji na światło. Ciało jest jasne, srebrzyście połyskujące.
Wstęgor posiada rzadko spotykaną cechę jaką jest autotomia. Jest to fizjologiczna reakcja, najczęściej obronna, występująca głównie wśród bezkręgowców oraz jaszczurek, polegająca na odruchowym odrzuceniu przez zwierzę części ciała, kiedy jest ono w niebezpieczeństwie, najczęściej podczas ucieczki przed drapieżnikiem lub w reakcji na niekorzystne warunki środowiskowe. Przykładem autotomii jest odrzucenie ogona przez większość jaszczurek lub odnóży przez raki i pajęczaki. Strzykwy odrzucają część swoich wnętrzności (ewisceracja), rozgwiazdy i wężowidła – ramiona. Napastnik zadowala się wtedy odrzuconą częścią ciała lub zostaje sparaliżowany toksynami zawartymi w odrzucanych organach (strzykwy), a atakowane zwierzę uchodzi z życiem.
Znacząca większość udokumentowanych, ponad półtora-metrowych, okazów wstęgorów miała ciało skrócone w wyniku autotomii i posiadała kikut w różnej fazie gojenia - od całkowicie zagojonych aż do "świeżych" z nadal poszarpanymi ranami - przy czym za każdym razem stwierdzano, że rany czy też "amputacja" powstawały w wyniki samoodrzucenia a nie ugryzień, np. rekinów. Przyjmuje się, a potwierdzają to obserwacje, że autotomia może występować u wstęgorów kilkukrotnie w ciągu życia i za każdym razem odrzucany jest tylny fragment ciała nie powodując przy tym obrażeń zagrażających ważnym organom wewnętrznym lub życiu ryby. W przeciwieństwie do np. jaszczurek, u wstęgorów odrzucone fragmenty ciała nigdy nie odrastają. Nieznane są jednoznaczne przyczyny takiego zachowania.
Orientacyjna mapa występowania gatunku ryby: Wstęgor królewski, Król śledziowy (łac. Regalecus glesne)
Gatunek kosmopolityczny – występuje w wodach Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku, Atlantyku, Morza Północnego i Śródziemnego. Żyje w otwartej toni wodnej, na głębokościach 20–1000 m, zwykle 20–200 m. Czasem pojawia się przy powierzchni. Znajdowano też osobniki wyrzucone przez morze na brzeg. Okazjonalnie zauważano dwa osobniki przebywające razem (nieudokumentowanej płci) - nigdy jednak nie zanotowano więcej niż trzech przedstawicieli tego gatunku pływających razem, brak przejawów zachowań stadnych.
Wstęgor żywi się bezkręgowcami i małymi rybami. Posiada bezzębne wysuwalne szczęki zdolne do zasysania wody wraz z pokarmem do jamy ustnej gdzie w długim przełyku te drobne skorupiaki, larwy, narybek lub małe rybki wychwytywane są przez szczeciniaste wyrostki filtracyjne przed wypuszczeniem wody przez skrzela i pokrywy skrzelowe.
Widywano większe okazy żerujące przy powierzchni wody w pozycji pionowej, z głową skierowaną ku górze, utrzymujące się przy pomocy powolnych, falistych ruchów płetwy grzbietowej - zakłada się, że taka pozycja ułatwia polowanie gdyż zdobycz może być lepiej widoczna na jasnym tle podświetlonej powierzchni wody.
Wstęgory dojrzałość płciową uzyskują w wieku ok. 14 lat (długość 2,4 m). Składają maksymalnie 500 000 jaj, które - podobnie jak i larwy - swobodnie unoszą się w wodzie. Tarło odbywa się zazwyczaj pomiędzy lipcem a grudniem a zaobserwowano je, między innymi, w północnym Atlantyku - wzdłuż wybrzeży Florydy oraz wzdłuż północnych wybrzeży Ameryki Północnej, w pobliżu Cieśniny Mesyńskiej łączącej Morze Tyrreńskie i Morze Jońskie (Morze Śródziemne), w okolicach Wyniesienia Chatham – na Oceanie Spokojnym, na wschód od Nowej Zelandii oraz na otwartych wodach Oceanu Indyjskiego na zachód od wybrzeży Australii.
W nielicznych, oceanicznych, regionach świata wstęgory łowione są przy pomocy sieci okrążających i sprzedawane w świeżej postaci. Brak informacji o przemysłowym wykorzystaniu - prawdopodobnie ze względu na fakt, że mięso tej ryby powszechnie uznawane jest za niesmaczne, mdłe, bez smaku czy wręcz nieapetyczne.
Brak danych.
Jest jedną z najdłuższych ryb świata i najdłuższą kostnoszkieletową.
Wstęgor królewski porusza się falistymi, wężowatymi ruchami, co – prawdopodobnie – przyczyniło się do powstania legend o wężach morskich. We wierzeniach rybaków skandynawskich przewodzi on ławicom śledzi, stąd nazwy w języku polskim "Król śledziowy" i innych np. angielska "King of herrings". Obrażenie króla śledziowego miało się kończyć odpłynięciem z łowisk zarówno króla, jak i ławic śledzi. Legendy te wywodzą się jeszcze z czasów Wikingów.
Przyjmuje się, że niektóre - największe i najstarsze - okazy martwych wstęgorów znajdowane na plażach znalazły się tam w wyniku świadomego "samobójstwa" lub utraty orientacji przez stare osobniki.
Wstęgor królewski jest słabo poznanym i opisanym gatunkiem a wszelkie spostrzeżenia opierają się na niewielu rzetelnie udokumentowanych obserwacjach.
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku ryby Wstęgor królewski, Król śledziowy w innych językach: