Opis wyglądu Występowanie Odżywianie Rozmnażanie Znaczenie gospodarcze Ochrona Ciekawostki Nazwy w językach obcych
Barrakuda (pot. barakuda) to duża, okoniokształtna, drapieżna ryba morska zamieszkująca tropikalne i subtropikalne wody mórz i oceanów całego świata.
Barakuda kształtem przypomina szczupaka ze względu na wydłużoną głowę i długi pysk, silne szczęki z dużymi, ostrymi zębami przypominającymi kły. Barrakudy posiadają ubarwienie srebrzyste, stalowoszare lub brązowe, brzuch biały. Na ciele, w dolnej części, ciemne plamki. Największe gatunki dorastają do 3 metrów długości i 40 kg wagi. Polują na stadne ryby, podążając ich śladem często na dłuższych odcinkach. Ich strategia polega na szybkim ataku z prędkością nawet do 45 km na godzinę. Większe gatunki barrakud atakują również ofiary zbliżone wielkością do swoich rozmiarów odgryzając, wyszarpując kawałki mięsa.
Domena: | eukarionty |
Królestwo: | zwierzęta |
Typ: | strunowce |
Podtyp: | kręgowce |
Gromada: | promieniopłetwe |
Rząd: | okoniokształtne |
Podrząd: | makrelowce |
Rodzina: | barrakudowate |
Rodzaj: | Sphyraena |
Gatunek: | Sphyraena barracuda |
Drapieżne ryby kształtem przypominające szczupaka, mają wydłużoną głowę i długi pysk, silne szczęki z dużymi, ostrymi zębami przypominającymi kły. Ich pokrywy skrzelowe nie mają kolców i pokryte są małymi łuskami. Posiadają duży pęcherz pławny.
Ciało z wyraźną linią boczną biegnącą od głowy do ogona pokryte jest małymi cykloidalnymi łuskami. Dwie płetwy grzbietowe położone daleko od siebie – przy czym pierwsza z płetw posiada pięć twardych kolców natomiast tylna tylko jeden twardy kolec i dziewięć miękkich promieni. Tylnia płetwa grzbietowa ma prawie identyczny kształt co płetwa odbytowa i umieszczona jest bezpośrednio nad nią. Płetwy brzuszne umiejscowione są bardzo nisko pod brzuchem mniej więcej pod pierwszą płetwą grzbietową. Płetwa ogonowa głęboko, widlasto wcięta. Płetwy piersiowe smukłe, spiczasto zakończone.
Barrakudy posiadają ubarwienie srebrzyste, stalowoszare lub brązowe, brzuch biały. Na ciele, w dolnej części, ciemne plamki. Brak dymorfizmu płciowego.
Długość u różnych gatunków od 0,3 do około 3 m, waga największych okazów do około 40 kg.
Poniżej lista znanych barrakud wraz ze szkicami wyglądu poszczególnych gatunków:
Sphyraena acutipinnis - barrakuda ostropłetwa (Day, 1876 +) | |
Sphyraena afra - barrakuda gwinejska (Peters, 1844 +) | |
Sphyraena argentea - barrakuda srebrzysta (Girard, 1854 +) | |
Sphyraena barracuda - barrakuda wielka(Edwards, 1771 +) | |
Sphyraena borealis - barrakuda północna (DeKay, 1842 +) | |
Sphyraena chrysotaenia - barrakuda żółtopłetwa (Klunzinger, 1884 +) | |
Sphyraena ensis - barrakuda meksykańska (Jordan & Gilbert, 1882 +) | |
Sphyraena flavicauda - barrakuda żółtoogoniasta (Rüppell, 1838 +) | |
Sphyraena forsteri - barrakuda wielkooka (Cuvier, 1829 +) | |
Sphyraena guachancho - barrakuda złotawa (Cuvier, 1829 +) | |
Sphyraena helleri - barrakuda Hellera (Jenkins, 1901 +) | |
Sphyraena iburiensis - ??? (Doiuchi & Nakabo, 2005 +) | |
Sphyraena idiastes - barrakuda pelikania (Heller & Snodgrass, 1903 +) | |
brak szkicu | Sphyraena intermedia - ??? (Pastore, 2009) |
Sphyraena japonica - barrakuda japońska (Bloch and Schneider, 1801 +) | |
Sphyraena jello - barrakuda trzonkowa (Cuvier, 1829 +) | |
Sphyraena lucasana - barrakuda Lucasa (Gill, 1863 +) | |
Sphyraena novaehollandiae - barrakuda australijska (Günther, 1860 +) | |
Sphyraena obtusata - barrakuda rozwartokątna (Cuvier, 1829 +) | |
Sphyraena picudilla - barrakuda południowa (Poey, 1860 +) | |
Sphyraena pinguis - barrakuda czerwona (Günther, 1874 +) | |
Sphyraena putnamae - barrakuda pilastozębna (Jordan & Seale, 1905 +) | |
Sphyraena qenie - barrakuda czarnopłetwa (Klunzinger, 1870 +) | |
Sphyraena sphyraena - barrakuda europejska, świrena (Linnaeus, 1758 +) | |
brak szkicu | Sphyraena tome - ??? (Fowler, 1903 +) |
Sphyraena viridensis - barrakuda atlantycka (Cuvier, 1829 +) | |
brak szkicu | Sphyraena waitii - ??? (Ogilby, 1908 +) |
Tropikalne i subtropikalne wody mórz i oceanów całego świata.
Barrakudy są drapieżnikami. Polują na stadne ryby, podążając ich śladem często na dłuższych odcinkach. Ich strategia polega na szybkim ataku. Wydłużona, "torpedowata" budowa ciała umożliwia rozpędzenie się w czasie polowania nawet do około 45 km na godzinę. Zdarza się, że zwłaszcza większe gatunki barrakud atakują również ofiary zbliżone wielkością do swoich rozmiarów odgryzając, wyszarpując kawałki mięsa.
Rozmnażanie się tych ryb wymaga jeszcze badań. Do końca nie wiadomo, kiedy się zaczyna i jak długo trwa sezon rozrodczy, niektórzy mówią o wiośnie, niektórzy o lecie a inni twierdzą, że jest to cały rok z wyjątkiem zimy.
Ikra barrakud jest pelagiczna, tzn. unosi się swobodnie w toni wodnej. Ryby nie opiekują się ikrą. Larwy, po wylęgnięciu się, znajdują schronienie w płytkich wodach przybrzeżnych, np. przy ujściach rzecznych (estuariach). W miarę wzrostu stopniowo wpływają na bardziej otwarte wody, często zamieszkując płytkie rafy. Młode osobniki zaraz po narodzeniu zaczynają polować.
Populacja barrakudy europejskiej zamieszkująca Morze Śródziemne odbywa tarło pomiędzy kwietniem a czerwcem składając w przybrzeżnych wodach od 5 tysięcy (młodsze osobniki) do 300 tysięcy jaj (w pełni dojrzałe osobniki).
Mięso barrakud w wielu regionach świata uważane jest za bardzo smaczne i w związku z tym ryby są poławiane. Barrakudy zazwyczaj spożywane są w postaci smazonych lub pieczonych filetów czy steków, w sushi, a w Afryce mięso barrakud również się wędzi, a nastepnie wykorzystuje jako składnik zupy - lokalnego rodzaju rosołu.
Poza walorami smakowymi barrakudy - zwłaszcza duże gatunki - są również traktowane jako ryby sportowe i stanowią dumne trofea w zbiorach wielu wędkarzy.
Brak informacji o ograniczeniach w połowach.
W podobieństwie do rekinów, niektóre gatunki barrakud są uznawane za niebezpieczne dla pływających ludzi. Barrakudy nie gardzą padliną lub pozostałościami po żerowaniu innych ryb i dlatego czasami podążają za pływakami uznając ich za większe okazy drapieżników i licząc na łatwą zdobycz. Znane są również przypadki ugryzień kąpiących się osób przez barrakudy ale są to przypadki bardzo rzadkie i wynikające raczej z „pomyłki”. Generalnie dorosłe barrakudy unikają płycizn zwłaszcza wzburzonych i w strefie brzegowej dużo bardziej prawdopodobne, choć i tak incydentalne, są ataki małych lub młodych rekinów.
Uważa się, że w otwartych wodach, na przykład przy nurkowaniu głębokościowym, uwagę barrakud mogą przyciągnąć i w ostateczności sprowokować atak mylnie zinterpretowane jako potencjalna zdobycz, błyszczące przedmioty jak biżuteria czy części akwalungu. Należy na to zwrócić uwagę nurkując w pobliży raf lub wybrzeży mangrowych potencjalnie zamieszkałych przez barrakudy.
Wysoce niewskazane są próby karmienia z ręki lub wręcz tylko dotykania dużych okazów barrakud. Podobnie, polowanie z kuszą w okolicach zamieszkałych przez duże gatunki barrakud jest niebezpieczna jako, że mogą one próbować „odebrać” zdobycz czy tylko odgryźć kawałek z upolowanej ryby, co może skończyć się również przypadkowym atakiem na łowiącego tą metodą.
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku ryby Barrakuda, Barrakudowate w innych językach: