Szczupak

łac. Esox lucius



Szczupak - co to za ryba?

Szczupak to gatunek drapieżnej, słodkowodnej ryby z rodziny szczupakowatych zamieszkujący całą Europę, z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, południowych Włoch i południowej części Półwyspu Bałkańskiego a także północną oraz środkową Azję i Amerykę Północną. Introdukowany w wielu krajach świata m.in. w Hiszpanii i Irlandii. Czasami spotykany również w wodach słonawych - np. w Bałtyku.

Szczupak osiąga długość do 1,5 m i masę do około 10 kg. Okazy ponad 15–20 kg są rzadkie. Notowany rekord masy wynosił 35 kg. Ciało szczupaka pospolitego jest spłaszczone, opływowe. Głowa wydłużona, ze zwężającymi się szczękami i bardzo szerokim spłaszczonym pyskiem. Ubarwienie zmienne w zależności od warunków środowiska. Młode osobniki są zwykle jasnozielone, brązowawe lub srebrzyste. Ciemne plamy na bokach zlewają się czasami w poprzeczne smugi. Starsze osobniki mają ciemnozielony grzbiet, jaśniejsze nakrapiane żółtymi plamami boki i biały brzuch. Płetwy parzyste są czerwonawe i jasne, na nieparzystych występują ciemne poprzeczne paski. Świeżo wylęgłe szczupaki odżywiają się zooplanktonem. W miarę wzrostu zaczynają polować, głównie na obunogi z rodzaju Gammarus, by przy długości 4 cm rozpocząć odżywianie się wyłącznie rybami. Dorosłe szczupaki zjadają również dostające się do wody małe zwierzęta lądowe (szczury, myszy, żaby i inne) oraz młode ptaki wodne.


Systematyka

Domena:eukarionty
Królestwo:zwierzęta
Typ:strunowce
Podtyp:kręgowce
Gromada:promieniopłetwe
Rząd:szczupakokształtne
Rodzina:szczupakowate
Rodzaj:Esox
Gatunek:Esox lucius

Szczupak - Opis wyglądu ryby

Osiąga długość do 1,5 m i masę do około 10 kg. Okazy ponad 15–20 kg są rzadkie. Notowany rekord masy wynosił 35 kg. Ciało szczupaka pospolitego jest spłaszczone, opływowe. Głowa wydłużona, ze zwężającymi się szczękami i bardzo szerokim spłaszczonym pyskiem. Zęby szczupaka na żuchwie są skierowane do środka i bardzo ostre, szczęka jest ich pozbawiona. Ponadto liczne zęby występują na kości podniebiennej, kościach międzyszczękowych, lemieszu, kości gnykowej oraz łukach skrzelowych. Łuski są dosyć małe, owalne, mocno osadzone w skórze. Linia boczna dobrze rozwinięta, często poprzerywana, posiada dwa lub trzy rozgałęzienia wzdłuż boków. Na głowie znajdują się liczne jamki zmysłowe. Płetwy grzbietowa i odbytowa są przesunięte mocno do tyłu i położone blisko siebie. Ubarwienie zmienne w zależności od warunków środowiska. Młode osobniki są zwykle jasnozielone, brązowawe lub srebrzyste. Ciemne plamy na bokach zlewają się czasami w poprzeczne smugi. Starsze osobniki mają ciemnozielony grzbiet, jaśniejsze nakrapiane żółtymi plamami boki i biały brzuch. Płetwy parzyste są czerwonawe i jasne, na nieparzystych występują ciemne poprzeczne paski. W dobrych warunkach rośnie bardzo szybko.

Szczupak - Występowanie

Orientacyjna mapa występowania gatunku ryby: Szczupak (łac. Esox lucius)

Cała Europa, z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, południowych Włoch i południowej części Półwyspu Bałkańskiego a także północna oraz środkowa Azja i Ameryka Północna. Introdukowany w wielu krajach świata m.in. w Hiszpanii i Irlandii.
Żyje w wodach słodkich, zarówno płynących, jak i stojących, oraz w słonawych wodach Bałtyku.

Szczupak - Odżywianie

Świeżo wylęgłe szczupaki odżywiają się zooplanktonem. W miarę wzrostu zaczynają polować, głównie na obunogi z rodzaju Gammarus, by przy długości 4 cm rozpocząć odżywianie się wyłącznie rybami. Dorosłe szczupaki zjadają również dostające się do wody małe zwierzęta lądowe (szczury, myszy, żaby i inne) oraz młode ptaki wodne. Jest świetnie przystosowany do życia wodnego drapieżnika, normalnie nie jest aktywnym myśliwym, choć zalicza się do najbardziej drapieżnych ryb. Czyha w ukryciu między roślinami wodnymi i czeka na przepływającą zdobycz. Większe osobniki mogą aktywnie gonić ławice ryb (na przykład śledzi) w strefie pelagicznej dużych jezior albo Bałtyku. Szczupak wybiera ryby często występujące w jego ekosystemie i dostatecznie duże, "żeby były warte wysiłku”. Wśród szczupaków częstym zjawiskiem jest kanibalizm.

Szczupak - Rozmnażanie

Tarło odbywa wczesną wiosną – w marcu i kwietniu, na zarośniętych płyciznach, starorzeczach i zalanych łąkach. Ikra jest bardzo drobna, jest ona przytwierdzana do roślinności wodnej. Wylęg następuje po 12–15 dniach.


Szczupak - Znaczenie gospodarcze

Mięso szczupaka jest wysoko cenione, szczególnie w Europie środkowej i południowej, trudne jednak do porcjowania w taki sposób, by uniknąć pozostawienia w mięsie ości.

Popularna ryba wśród wędkarzy sportowych, łowiona na przynęty naturalne (na żywca) i sztuczne (woblery, rippery, błystki obrotowe oraz wahadłowe (tzw. "blachy") i inne. Najpopularniejszą metodą połowu jest spining. Wędkarzy podczas połowu szczupaka w Polsce obowiązują okresy i wymiary ochronne zgodnie z regulaminem PZW.

Szczupak - Ochrona

Wymiar ochronny : 45 cm (od 2007 roku) lub 50 cm (niektóre wody)
Okres ochronny:

  • 1 stycznia - 30 kwietnia (w rzekach; w zbiornikach zaporowych)
  • 1 marca - 30 kwietnia (w pozostałych wodach)

Szczupak - Ciekawostki

Rekord Polski 24,10 kg 128 cm (1976 r.)

Wokółbiegunowy zasięg występowania szczupaka jest największym naturalnym zasięgiem ryb słodkowodnych!!!

W ostatnich latach liczebność szczupaka w polskich wodach wyraźnie się zmniejszyła ze względu na nieracjonalną gospodarkę rybacką i kłusownictwo oraz także bardzo dużą presję wędkarską. Niski stan wód w rzekach w okresie wiosennym oraz brak rozlewisk przyczyniają się do wypierania tego drapieżnika z rzek przez inne gatunki np. bolenia.

Nazwy gatunku ryby Szczupak w językach obcych

Poniżej znajdziesz nazwy gatunku ryby Szczupak w innych językach:

  • Alemannisch: Hecht
  • Altpreußische: Liede
  • Alutiiq: Qalru
  • Беларуская (тарашкевіца)‎: Шчупак звычайны
  • Български: Щука, Щуката
  • Bosanski: Štuka
  • Brezhoneg: Beked
  • Català: Lluç de riu, luci
  • Čeština: Štika obecná
  • Cree: Cinosa, Cinoseo, Cinusèw, Tchinouchao
  • Cymraeg: Penhwyad
  • Dansk: Gedde
  • Deutsch: Hecht, Europäischer Hecht, Bunthecht, Flußhecht, Grashecht, Hechten, Heekt, Heichit, Hengste, Höcht, Scheckhecht, Schnock, Schnöck, Schnuck, Snook
  • Eesti: Haug, harilik haug, havi
  • Ελληνικά: λούτσος, Λούτσος των ποταμών, Τούρνα, Ζούρνα
  • English: Pike, Northern pike, American pike, Common pike, Great Lakes pike, Great northern pickerel, Great northern pike, Jack, Jackfish, Pickerel, Snake, Wolf
  • Эрзянь: Нучко
  • Español: Lucio, Lucio europeo
  • Esperanto: Ezoko
  • Estremeñu: Lúciu
  • Euskara: Lutxo arrunt
  • فارسی: اردک‌ماهی
  • Français: Brochet, Grand brochet, Bec de canard, Beked, Brochet du nord, Brouché, Brouchet, Brouchetta, Hecht, Lanceron, Poignard, Sifflet
  • Gaeilge: Liús, Lius, Gailliasc
  • Հայերեն: Գայլաձկներ
  • Hrvatski: Štuka, Europska štuka
  • Ido: Lucio
  • Inuktitut: Hiulik, Idlûlukak, Ihok, Kikiyuk, Kiqyôq, She, Sheoak, Siilik, Siolik, Siulik, Siun, Sjulik, Tchukvak
  • Iñupiak: Siulik
  • Ирон: Хихор кæсаг
  • Íslenska: Gedda
  • Italiano: Luccio
  • ქართული: წერი
  • Kaszëbsczi: Szczëka, Szczëka pòspòlito
  • Қазақша: Шортан
  • Кыргызча: Кадимки чортон
  • Кырык мары: Нужгол
  • Latviešu: Līdaka, Parastā līdaka
  • Lietuvių: Lydeka, Europinė lydeka
  • Magyar: Csuka
  • Мокшень: Ведьгаз
  • Nederlands: Snoek
  • 日本語: ノーザンパイク
  • Norsk: Gjedde
  • Picard: Broeché, Béqhé, Lu
  • Português: Lúcio
  • Română: Știucă, Marlita
  • Русиньскый: Щука
  • Русский: Щука, обыкновенная щука
  • Саха тыла: Сордоҥ
  • Sámegiella: Hávga
  • Slovenčina: Stuka obycajná
  • Slovenščina: Scuka
  • Српски / srpski: Штука
  • Srpskohrvatski / српскохрватски: Štuka
  • Suomi: Hauki
  • Svenska: Gädda
  • Татарча/tatarça: Чуртан
  • Tsetsêhestâhese: Hevéesénoma'ne
  • Türkçe: Turna baligi
  • Tiếng Việt: Cá chó phương bắc
  • Тыва дыл: Шуруш
  • Українська: Щука звичайна
  • Walon: Brotchet
  • West-Vlams: Snoek
  • Žemaitėška: Līdeka
  • 中文: 白斑狗魚



Udostępnij tę stronę znajomym:

AtlasRyb.online
© 2012 - 2024

x