Opis wyglądu Występowanie Odżywianie Rozmnażanie Znaczenie gospodarcze Ochrona Ciekawostki Nazwy w językach obcych
Sandacz to gatunek słodkowodnej, drapieżnej ryby z rodziny okoniowatych zamieszkujący Europę od dorzecza Renu i Rodanu po Morze Kaspijskie oraz południowa Anglia. Brak go w północnej Skandynawii, północnej Rosji oraz na półwyspach Apenińskim i Bałkańskim.
Osiąga długość 100 (130) cm i masę ciała 10 (15) kg. Ciało wydłużone, lekko bocznie spłaszczone, wzdłuż linii bocznej 55–77 łusek. Grzbiet szarozielony lub szarobrązowy, boki jasne srebrzysto-zielone z 8-12 ciemnymi smugami często rozmazującymi się w plamy, brzuch biały. Płetwy grzbietowe i ogonowa pokryte ciemnymi plamkami, rozmieszczonymi regularnie między promieniami. Płetwy piersiowe jasnożółte, pozostałe płetwy bladożółte. Wylęg żywi się planktonem, przy długości 3–4 cm zaczyna polować na narybek innych ryb, przy długości 5-10 cm staje się typowym drapieżnikiem. Żywi się główne niewielkimi rybami (ukleje, kiełbie, stynki itp.). Oprócz ryb zjada czasem larwy owadów (ważki, chruściki itp.), dżdżownice, żaby.
| Domena: | eukarionty |
| Królestwo: | zwierzęta |
| Typ: | strunowce |
| Podtyp: | kręgowce |
| Gromada: | promieniopłetwe |
| Rząd: | okoniokształtne |
| Rodzina: | okoniowate |
| Rodzaj: | Sander |
| Gatunek: | Sander lucioperca |
Osiąga długość 100 (130) cm i masę ciała 10 (15) kg. Ciało wydłużone, lekko bocznie spłaszczone, wzdłuż linii bocznej 55–77 łusek. Głowa stosunkowo mała, otwór gębowy przedni, sięgający za tylną krawędź oka, paszcza silnie uzębiona, kilka zębów w przedniej części szczęki znacznie większych od pozostałych. Oczy duże, opalizujące, świecące w ciemnościach. Płetwy grzbietowe dość daleko oddalone od siebie.
Grzbiet szarozielony lub szarobrązowy, boki jasne srebrzystozielone z 8-12 ciemnymi smugami często rozmazującymi się w plamy, brzuch biały. Płetwy grzbietowe i ogonowa pokryte ciemnymi plamkami, rozmieszczonymi regularnie między promieniami. Płetwy piersiowe jasnożółte, pozostałe płetwy bladożółte.
Orientacyjna mapa występowania gatunku ryby: Sandacz (łac. Sander lucioperca, Stizostedion)
Europa od dorzecza Renu i Rodanu po Morze Kaspijskie oraz południowa Anglia. Brak go w północnej Skandynawii, północnej Rosji oraz na półwyspach Apenińskim i Bałkańskim.
Występuje w jeziorach, zbiornikach zaporowych, średnich i dużych nizinnych rzekach, wyrobiskach oraz w płytkich wodach przybrzeżnych Bałtyku. Preferuje głębokie, mętne wody o twardym, piaszczystym, żwirowatym bądź gliniastym dnie. Jest wrażliwy na niedobór tlenu.
Wylęg żywi się planktonem, przy długości 3–4 cm zaczyna polować na narybek innych ryb, przy długości 5-10 cm staje się typowym drapieżnikiem. Żywi się główne niewielkimi rybami (ukleje, kiełbie, stynki itp.), wielkość zjadanych ryb ogranicza dość wąskie gardło. Oprócz ryb zjada czasem larwy owadów (ważki, chruściki itp.), dżdżownice, żaby itp. Często długo goni zdobycz płynąc charakterystycznym, zygzakowatym torem, atakując ją z bliska osiągają przy tym prędkość do 30 km/h.
Trze się w IV i V przy temperaturze około 12 °C. Tarło odbywa się zazwyczaj w płytkiej wodzie o głębokości około 1 m, jednak w niektórych jeziorach ikra może być składana nawet na głębokości kilkunastu metrów. Samiec buduje prymitywne gniazdo wśród korzeni roślin lub zatopionych gałęzi, samica składa do niego średnio 200 000–300 000 ziaren ikry o średnicy 0,8–1,5 mm. Ikra ma barwę jasnożółtą i jest kleista. Samiec strzeże gniazda chroniąc ikrę oraz świeżo wykluty wylęg przed zamuleniem oraz zapewnia stały dopływ czystej, natlenionej wody. Okres inkubacji przy temp 10 °C wynosi 12 dni, przy temp. 20 °C skraca się do 3 dni. Świeżo wyklute larwy sandacza wykazują dużą wrażliwość na zbyt silne oświetlenie, które może spowodować nawet ich śmierć. W wieku 4 lat sandacz osiąga średnio 50–60 cm długości i 1 kg masy ciała.
Ma duże znaczenie gospodarcze, ze względu na smaczne, szlachetne mięso jest często hodowany w stawach rybnych.
Chętnie łowiony przez wędkarzy na spinning oraz żywą i martwą rybę.
Okres ochronny: od 1.I do 31.V
Wymiar ochronny: 45 cm (PZW Kalisz i Katowice 50cm)
Dobowy limit połowu: 3 szt. -> razem z boleniem, karpiem, lipieniem, amurem, pstrągiem potokowym, szczupakiem, brzaną.
Aktywny wieczorem, szczególnie po zachodzie słońca, w nocy oraz nad ranem. Dobrze widzi w ciemności.
Rekord Polski: 15,6 kg (Wiadomości Wędkarskie), 108 cm (Wędkarski Świat)
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku ryby Sandacz w innych językach: