Opis wyglądu Występowanie Odżywianie Rozmnażanie Znaczenie gospodarcze Ochrona Ciekawostki Nazwy w językach obcych
Kiełb krótkowąsy (łac. Gobio gobio) to gatunek małej ryby słodkowodnej zamieszkującej Europę z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, północnych i południowych Włoch, Grecji, północnej Szkocji, Norwegii i północnej Szwecji.
Osiąga najczęściej długość 8–14 cm. Nieliczne osobniki osiągają maksymalnie 20 cm. Ciało jest wrzecionowate, wygrzbiecone i lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi łuskami. Na górnej szczęce dwa charakterystyczne krótkie wąsiki sięgające najwyżej do oka. Grzbiet jest barwy brązowo-czarniawej, brązowo-niebieskawej bądź brązowo-zielonkawej. Boki są jaśniejsze, srebrzyste lub żółtawe z pasem 6-12 dużych, ciemnych plam barwy niebieskiej, aż do fioletowej. Płetwy szarawo-żółte lub bladoróżowe. Młode osobniki odżywiają się planktonem i małymi larwami owadów. Później odżywia się rozmaitymi bentosowymi bezkręgowcami.
| Domena: | eukarionty |
| Królestwo: | zwierzęta |
| Typ: | strunowce |
| Podtyp: | kręgowce |
| Gromada: | promieniopłetwe |
| Rząd: | karpiokształtne |
| Rodzina: | karpiowate |
| Rodzaj: | Gobio |
| Gatunek: | Gobio gobio |
Osiąga najczęściej długość 8–14 cm. Nieliczne osobniki osiągają maksymalnie 20 cm. Ciało jest wrzecionowate, wygrzbiecone i lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi łuskami (ok. 40 w linii bocznej). Linia brzucha prosta. Głowa długa, jej spodnia strona jest pozbawiona łusek (poza środkową częścią gdzie te czasami występują), pysk tępy, otwór gębowy dolny. Oczy duże. Na górnej szczęce dwa charakterystyczne krótkie wąsiki sięgające najwyżej do oka. Płetwa ogonowa jest rozwidlona. Grzbiet jest barwy brązowo-czarniawej, brązowo-niebieskawej bądź brązowo-zielonkawej. Boki są jaśniejsze, srebrzyste lub żółtawe z pasem 6-12 dużych, ciemnych plam barwy niebieskiej, aż do fioletowej. Płetwy szarawo-żółte lub bladoróżowe. Płetwa ogonowa jest nakrapiana małymi, ułożonymi w kilku, biegnących równolegle do wycięcia w płetwie rzędach, plamkami.
Orientacyjna mapa występowania gatunku ryby: Kiełb krótkowąsy, kiełb (łac. Gobio gobio)
Europa z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, północnych i południowych Włoch, Grecji, północnej Szkocji, Norwegii i północnej Szwecji. Gatunek charakterystyczny dla rzek o żwirowym i piaszczystym dnie, pospolity także w jeziorach, zwłaszcza w strefie przyboju. Bywa hodowany w akwariach.
Młode osobniki odżywiają się planktonem i małymi larwami owadów. Później odżywia się rozmaitymi bentosowymi bezkręgowcami. Pokarmu poszukuje gromadnie za dnia, w płytkiej wodzie na piaszczystym i żwirowym dnie.
Dojrzewa płciowo w wieku 2-3 lat. Trze się w maju i czerwcu. Ikra o średnicy ok. 1,5 mm składana jest w ilości 1000–3000 sztuk, na kamieniach i zatopionych korzeniach. Narybek wykluwa się po około 8 dniach, żyje na płyciznach, gromadnie, żywiąc się początkowo bardzo drobnym pokarmem. Kiełb żyje do 7 lat.
Niegdyś chętnie spożywany ze względu na bardzo smaczne mięso i łatwość złowienia.
Obecnie bardzo popularny jako przynęta na ryby drapieżne.
W Polsce nie posiada wymiaru ani okresu ochronnego.
Inne nazwy: graban, koblik, wiok, rudzik, forela, kobel, kowbel, płonica, gobiuk, piaskorób, zmarzlica, rusik.
Oficjalnie nie wie tego nawet prof. Miodek skąd się wzięło powiedzenie „kiełbie we łbie”. Uważa się jednak potocznie, że niepoważna i niezrównoważona jest osoba, która je ma. Może chodzi tu o skojarzenie, że komuś, w głowie, myśli kłębią się i kręcą chaotycznie jak kiełbie przeszukujące dno rzeki w poszukiwaniu pożywienia?
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku ryby Kiełb krótkowąsy, kiełb w innych językach: